تهران در دوران پادشاهان و امیران قاجاریه
منطقه شمالی تهران به ظاهر از روزگار گذشته به شاهان و امیران و بزرگان اختصاص داشته و این همان منطقهای است که بازار تهران و کاخ گلستان در آن قرار دارند. در محلی که پادشاهان قاجار بعدها در آن ارگ سلطنتی و کاخ گلستان را بنا کردند. قبلا به دستور شاه عباس، باغی احداث شده بود به نام چهار باغ و چنارهای کهن آن به چنارهای شاه عباسی معروف بوده است.
- همرسانی :
- نشانی کوتاه :
- grdsh.ir/271
پادشاهان و امیران قاجاریه
منطقه شمالی تهران به ظاهر از روزگار گذشته به شاهان و امیران و بزرگان اختصاص داشته و این همان منطقهای است که بازار تهران و کاخ گلستان در آن قرار دارند.
در محلی که پادشاهان قاجار بعدها در آن ارگ سلطنتی و کاخ گلستان را بنا کردند. قبلا به دستور شاه عباس، باغی احداث شده بود به نام چهار باغ و چنارهای کهن آن به چنارهای شاه عباسی معروف بوده است.
تهران شهری نظامی – سیاسی
شاه سلیمان صفوی در داخل حصار طهماسبی، کاخی ساخت و در عصر شاه عباس دوم، مسجد عتیق تهران ساخته شد و به این ترتیب تهران از روستا به شهری نظامی – سیاسی تبدیل شد.
تاجگذاری کریمخان زند در تهران
تهران در عصر زندیه مورد توجه نبود، اما کریمخان زند برای سرکوب محمد حسن خان قاجار در سال 1172 هجری قمری، تهران را مرکز سپاه خود قرار داد و پس از قتل او در دیوانخانه تهران به تخت شاهی نشست.
البته کریمخان قصد داشت تهران را پایتخت خود قرار دهد اما به دلایلی منصرف شد و به شیراز بازگشت.
تهران، پایتخت آغا محمد خان قاجار
با ورود آغا محمد خان قاجار، تهران در سال 1200 هجری قمری (1164 هجری شمسی) به پایتختی انتخاب شد. آغا محمد خان دوره کوتاه حکومت خود را در جنگ و ستیز گذراند. در دوران پادشاهی او دگرگونی مهمی در تهران پدید نیامد.
آغا محمد خان تخت مرمر را با مصالحی ساخت که از ویران کردن قصر وکیل در شیراز به تهران آورده بوده.
مسیو اولیویه، سیاستمدار و پزشک فرانسوی که در اوان ظهور آغا محمد خان قاجار به تهران آمده بود، پایتخت جدید ایران را این طور توصیف میکند:
تهران پایتخت جدید ایران
تهران در سطحی خوب و هموار که به خوبی آبیاری شده واقع است. قله دماوند که قریب به ده فرسخ در جهت شرقی تهران است از همه قلههای این سلسله جبال مرتفعتر و همواره در تمام فصول مستور از برف است و بعضی از اوقات دود از قله آن بیرون میآید.
مسیو اولیویه در یادداشتهای خود پس از اشاره به سوابق تاریخی تهران و بناهای صفوی و خراب شدن و انهدام آن بناها در فتنه افغان مینویسد:
آغا محمد خان که پایتخت خود را در این شهر قرارداد، کاروانسراهای خوب و مکانهای مرغوب بنا کرد، چنانکه امروزه تهران بهترین شهرهای مملکت ایران شمرده میشود. ارگ و عمارت شاهی، کمال وسعت و نیکویی عمارت و زینت باغ و فراوان آب دارد.
این ارگ در طرف شمالی شهر واقع شده و به قدر یک چهارم شهر، بزرگی دارد و مانند خود شهر به شکل مربع با دیوارهای بلند و عریض با خندقی پهن و عمیق، مصون و محفوظ است و تمامی این حصار از گل ساخته شده است.
نقشه تهران قدیم در زمان آغا محمد خان قاجار
حصار شهر، همانطور که گفته شد، مربع است و به مقدار دو میل (هرمیل 1600 متر) بیشتر دور دارد، اما به قدر نصف داخل آن مسکون نیست.
باغهای وسیع پر از درخت میوه در آن است و وسط هر ضلعی از بارو، دروازهای ساختند که به هنگام ضرورت و محاصره به وسیله برجهای گرد و مدور که به صدر سیصد قدم بیشتر است و دو عراده توپ در آن میتوان جای داد، شهر و دروازهها محفوظ بمانند.
پادشاهی فتحعلی شاه
فتحعلی شاه در سال 1176 هجری شمسی به تخت سلطنت نشست. فرستادگان ناپلئون بناپارت که در زمان فتحعلی شاه قاجار به ایران آمدهاند، جمعیت این شهر را سی هزار نفر نوشتهاند. یکی از دیپلماتهای انگلیسی هم که 196 سال پیش به تهران آمده است، طول حصار شهر تهران را 4.5 تا 5 میل ذکر کرده است.
جمیز موریه مینویسد: تهران 6 دروازه دارد. سر در دروازهها را کاشیکاری کرده و صورت ببر و حیوانات دیگر را بر کاشیها نقش کردهاند.
عمارت و ابنیه تهران
در مورد عمارت و ابنیه تهران نیز مینویسد: خانههای تهران چندان خوب نیست و غالبا با خشت خام بنا شده است. تنها بنایی که قابل ملاحظه است، مسجد شاه نام دارد که ناتمام مانده، 150 کاروانسرا و همین شماره حمام در تهران وجود دارد، این شهر دو عمارت ییلاقی-سلطنتی دارد که یکی قصر قاجار است و دیگری نگارستان که مشغول ساختن آن هستند.
مسجد شاه، بناهای باغشاه، برج نوش، کاخ نگارستان، قصر لالهزار، مسجد و مدرسه مروی، کلیسای تاتووس و عمارت خورشید از آثار دوران فتحعلی شاه است و امروز تمامی آنها، جز مسجد شاه و کاخ نگارستان از بین رفته است.
در زمان فتحعلی شاه تغییرات عمدهای در تهران صورت گرفته و اگر جنگهای طولانی ایران و روس و غرامتهای آن نبود، شاید فتحعلی شاه فرصت مییافت تهران را زیباتر و وسیعتر کند.
در ادامه داستانهای تهران به دوران پادشاهان و امیران قاجاریه بیشتر خواهیم پرداخت، با ما در گردش آنلاین همراه بمانید.
- tehran
- ارگ سلطنتی
- بازار تهران
- پایتخت
- تخت مرمر
- تهران
- شاه عباس
- عمارت خورشید
- فتحعلی شاه
- قاجار
- کاخ گلستان
- کاخ نگارستان
- مدرسه مروی
- مسجد شاه
معین قزلباش
مدیر و همبنیانگزار گردش آنلاینداستانهای مرتبط
اینستاگرام
صفحه گردشآنلاین را در اینستاگرام دنبال کنید و تصاویر و ویدیوهای خود را با هشتگ #گردشگر در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید
هنوز چند دقیقهای وقت داری؟
داستانهای دیگری در انتظار خواندن شما است، آنها را بخوانید و به اشتراک بگذارید
کویر مرنجاب منطقه مرد رنج آب...
تاریخچه منطقه جاده آران و بيدگل به مرنجاب و دستكن يكي از راههاي ارتباطي بوده كه اصفهان را به شهرهاي كاشان، يزد، مشهد و تهران متصل مي ساخته است. در زمان صفويه مسير اصفهان(پايتخت) و...
شهر توریستی ماسوله...
شهر توریستی ماسوله به دلیل معماری خاصی که دارد در بین آثار توریستی جهان ثبت شده است، با این اوصاف کمتر علاقهمندی را میتوان یافت که نام این شهر پلکانی گیلان به گوشش نخورده باشد. م...
ارفع ده و چشمه پراو در منطقه س...
ارفع ده یکی از روستاهای ییلاقی شمال محسوب میشود که به خاطر شرایط خاص دسترسی به نقطهای بکر و دست نخورده باقی مانده است.در حدود منطقه سواد کوه میتوان به روستای ارفع ده رسید. ر...